2022-12-01 08:02:02

DEMOKRASİ

İsmail AYDIN

01 Aralık 2022, 08:02

Sık sık “demokrasi“ hakkında konuşur ve tartışırız. Kimilerine göre demokrasinin gerçekten neleri içerdiği konusunda büyük çelişki ve karmaşalar vardır. Demokrasi çok partililik mi, bireysel özgürlükler mi, çoğunluk yönetimi mi, azınlık hakları mı veya başka bir şey mi?

Belli bir ülkenin demokratik olup olmadığına karar verirken başvurabileceğimiz veya belli bir ülkenin demokraside aldığı yolu ölçebileceğimiz üzerinde anlaşmaya varılmış kriterler mevcut mudur? Bir ülkenin demokratik sayılabilmesi için sahip olması gereken uygulamalar ve oturmuş kurumlar varımdır?

 Yoksa demokrasi birçok değişik şekilde değişik anlamlarda anlaşılabilir mi? Hayatımız boyunca farklı grup veya örgütlenmelerin üyeleri olarak, yaşamımızı sürdürürüz aile, komşuluk, kulüpler, çalışma birimleri ve devlet bunlardan sadece bazıları. En küçüğünden en büyüğüne tüm bu yapılanmalarda bütün olarak organizasyonun ulaşmak istediği amaç, takip edilecek metotlar üyeler arasında sorumluluk ve nimetlerin dağılımı hakkında kararlar alınmalıdır. Bu kararlar bireyler tarafından sadece kendileri için alınan bireysel kararların tersine kolektif kararlardır. Demokrasi bu kolektif kararlar alanına aittir.

 Demokrasi organizasyonları bütün olarak etkileyen kararların organizasyonları bütün olarak etkileyen kararların organizasyonunun tüm üyelerince alınması ve karar alma mekanizmasında herkesin eşit haklara sahip olmasın idealinden oluşur. Diğer bir ifade ile, demokrasi kolektif karar verme süreci üzerinde halk denetimi ve bu denetimin kullanımında halkların eşitliği ikiz prensiplerini gerektirir.

Herhangi bir organizasyonda karar verme mekanizmasında bu prensipler hayat bulduğu oranda biz bu oluşumu demokratik olarak vasıflandırabilir. Demokrasinin bu şekilde tanımlanması başlangıçta iki hususu açıklığa kavuşturur. İlk olarak genellikle düşünüldüğü gibi demokrasi sadece hükümet veya devlet şekliyle ilgili değildir. Demokrasi ilkeler, herhangi bir teşekkülün ortak karar verme mekanizmasıyla ilgilidir. Gerçekten de devlet seviyesinde demokrasi ile toplumun diğer kurumlarındaki demokrasi arasında önemli bir ilişki vardır.

 Bununla birlikte devlet en kapsamlı örgüt olduğundan, toplumsal olayları bütünüyle etkileyecek düzenlemeleri yapma hakkına sahip olduğundan mecburi vergiyi yükseltebilmeye ve üyeleri hakkında aşan veya ölüm kararı vermeye yetkili olduğundan dolayı devlet seviyesinde Demokrasi çok önemlidir. O nedenle demokratik devletin üzerinde hassasiyetle durmamız gerekmektedir. Demokrasi halk denetimi ve siyasi eşitlik ilkelerinin hayata geçirilme derecesidir. O nedenle seçme seçilme hakkının olmadığı ülkeler demokratik ülkeler değildir.

Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.